Instrukcja do prowadzenia badań fenologicznych

1. Obserwacje fenologiczne powinny być prowadzone przez kolejne lata, na tych samych stanowiskach, ponieważ nawet nieznacznie oddalone od siebie stanowiska mogą różnić się pod względem warunków mikroklimatycznych, co z kolei może wiązać się z różnicami w rozwoju rośliny.
2. Wskazane jest, by powierzchnia, na której planowane są obserwacje fenologiczne znajdowała się w terenie w miarę płaskim.
3. Wszelkie informacje na temat powierzchni, na której prowadzone są obserwacje (np. jej lokalizacja na zboczu, ekspozycja zbocza) są przydatne w późniejszej interpretacji wyników, w związku z tym powinny także być uwzględnione w formularzach.
4. Celem naszych obserwacji jest wyznaczenie początku rozwijania się liści (listnienia) brzozy brodawkowatej, przypadającego na dzień, w którym na różnych gałęziach pojawiają się pierwsze liście, których obie połówki blaszek liściowych są rozpostarte (Fot B), a nie jedynie harmonijkowato pozginane (Fot A). Liście brzozy w fazie określanej jako „początek listnienia” mają kształt typowy dla gatunku, ale nie osiągają jeszcze swej naturalnej wielkości.

   Liście harmonijkowate

   Liście rozwinięte

5. Nawet jeśli w miejscu, gdzie prowadzimy obserwacje, panują jednorodne warunki (np. ta sama wilgotność, takie samo nasłonecznienie), niektóre osobniki brzozy brodawkowatej rozpoczynają swoje listnienie wcześniej niż inne. Różnice te wynikają zwykle z różnego pochodzenia poszczególnych osobników i są uwarunkowane genetycznie. W związku z tym wskazane jest, aby nasze obserwacje koncentrowały się na pojedynczym drzewie.
6. Wykonanie szkicu sytuacyjnego lub fotografii miejsca, w którym znajduje się drzewo stanowiące obiekt naszych obserwacji, ułatwi jego identyfikację w kolejnych latach. Dodatkowo można oznakować obserwowane drzewo np. zaznaczając na korze niezmywalną farbą niewielki, ale wyraźny punkt.