|
|
|
|
|
Zmiany w oceanach
Oceany kształtują w dużej mierze lokalny klimat – prądy morskie
ogrzewają i ochładzają lądy, powietrze znad oceanu niesie wilgoć dla
lądu itd. Globalne zmiany klimatu są potencjalnie bardzo groźne dla
organizmów morskich. Zmiany w oceanach, głównie zmiany kwasowości wody
i kierunków prądów morskich, powodują między innymi zamieranie
bezcennych raf koralowych.
| W zakwaszonej wodzie rozpuszczają się muszle i pancerzyki morskich organizmów
|
Oceany mają podstawowe znaczenie
dla bilansu gazów cieplarnianych na Ziemi – pochłaniają blisko połowę
CO2 emitowanego przy spalaniu paliw kopalnych. Jest to w głównej mierze
zasługa drobnego roślinnego planktonu, dryfującego w słonych wodach. Ta
łagodząca rola mórz okupiona jest wysokim kosztem: rozpuszczający się w
wodzie dwutlenek węgla zmienia się w kwas węglowy, zakwaszając morza.
Dzieje się to obecnie w tempie niespotykanym na naszej planecie od
prawdopodobnie 200 milionów lat! Zmieniający się skład chemiczny wody
morskiej ma poważne konsekwencje dla koralowców, mięczaków i planktonu
budujących swe szkielety i muszle z węglanu wapnia. W
coraz kwaśniejszej wodzie ich pancerzyki mogą zacząć się rozpuszczać.
Gdyby rzeczywiście tak się stało, to skala zmian w ekosystemach mórz
będzie trudna do wyobrażenia z powodu znaczenia tych organizmów dla
całej biocenozy oceanu. Można to przyrównać do zniknięcia drzew z lasu.
Obecnie znaczenie procesu zakwaszenia mórz jest wciąż intensywnie
badane.
| Bogactwo życia rafy koralowej |
Innym prawdopodobnym skutkiem ocieplania się mórz jest
śmierć raf koralowych, co zauważa się początkowo jako blaknięcie
koralowców. Dzieje się tak dlatego, że glony, żyjące w symbiozie z
koralowcami i nadające im bajeczne kolory, giną wskutek podwyższonej
temperatury bądź tracą barwniki fotosyntetyczne. Pozbawione głównego
źródła energii polipy korali zamierają. Jednocześnie wiele wskazuje, że
część gatunków glonów przechodzi raptowną adaptację do nowych warunków
życia. Być może więc uchronią one niektóre koralowce przed blaknięciem
i zagładą.
Dr Marcin Zalewski Centrum Badań Ekologicznych PAN.
|
|