 |
|
|
|
|
Wymieranie gatunków
Zmiany klimatu w przeszłości były czynnikami powodującymi wymieranie
jednych, a powstawanie innych gatunków. Szacuje się, że na skutek
obecnego ocieplenia może znacząco zmniejszyć się bioróżnorodność:
dotyczy to przede wszystkim gatunków stref polarnych, gatunków górskich
czy gatunków o niewielkim zasięgu. Jednocześnie nie ma wielu
współczesnych przykładów wymierania gatunków, w przypadku których
jednoznaczną przyczyną byłoby ocieplenie klimatu.
Zmiany
klimatu wielokrotnie w historii życia na Ziemi przyczyniały się do
wymierania, a następnie powstawania nowych linii ewolucyjnych. Na
przykład, prawdopodobnie mamuty włochate wyginęły wskutek zmian
klimatu: ocieplenie spowodowało zmniejszenie się obszarów ich
preferowanego siedliska - tundry, powrót lasów i być może ekspansje
polujących na mamuty ludzi.
| Kolorowa ropucha Atelopus |
Obecnie zmieniający się raptownie
klimat także powoduje zmiany zasięgów gatunków, a czasem zmniejszanie
się populacji. Tak jak w przeszłości, może to prowadzić do wymierania
gatunków. Dość alarmujące szacunki mówią o 15-37% gatunków roślin i
zwierząt, które mogą wyginąć na skutek ocieplenia. Czas pokaże, na ile
trafne były te przewidywania. Pozostaje nam mieć nadzieję, że uczeni
się mylą. Obecnie bowiem nie ma aż tak wielu przypadków wyginięcia
gatunków, spowodowanego ostatnimi zmianami klimatu. Przykładem takiego
procesu może być zagłada dziesiątków gatunków kolorowych ropuch,
zamieszkujących górskie deszczowe lasy Ameryki Środkowej. Te piękne
płazy, jeszcze niedawno skaczące wzdłuż strumieni, masowo giną. Badania
wskazują, że odpowiedzialna za to jest choroba powodowana przez grzyby,
którym służy wzrastająca temperatura i wilgotność.
O
wymarciu gatunku decyduje zwykle splot wielu czynników – wiele zależy
od biologii danego gatunku, np. wielkości ciała czy liczebności
potomstwa. Ważnym czynnikiem są także globalne zmiany klimatyczne.
Gatunek, który nie dostosuje się do nowych warunków, czeka zagłada.
Dr Marcin Zalewski
Centrum Badań Ekologicznych PAN.
|
|
