|
|
|
|
|
Okres rzymski
ok. 300 r. p.n.e. – 300 r. n.e. ( 2300-1700 lat temu )
Rozkwit Imperium Rzymskiego nastąpił w czasie, gdy w basenie Morza Śródziemnego klimat stał się cieplejszy i wilgotniejszy. Łagodne warunki pozwoliły na rozwój rolnictwa w północnoafrykańskich prowincjach i podbój terenów alpejskich i zaalpejskich. Poprawa warunków dla rolnictwa na północy skłoniła zamieszkujące ją plemiona do wędrówek na dalszą północ, a również związany z rolnictwem wzrost gęstości zaludnienia – do wędrówek na południe.
| Użycie bojowych słoni było możliwe tylko dzięki ociepleniu klimatu |
Na przełomie er nastąpiło kilkusetletnie ocieplenie. W Alpach lodowce górskie cofnęły się nieco. Co prawda większość słoni bojowych Hannibala, który próbował podbić Rzym używając ich w charakterze dzisiejszych czołgów, padła podczas przeprawy przez zaśnieżone góry, ale kilkaset lat wcześniej lub później próba przeprowadzenia tych ciepłolubnych zwierząt przez Pireneje i Alpy byłaby w ogóle nie do pomyślenia.
Alpy stały się łatwiejsze do przejścia również w drugą stronę. Niedługo po odparciu Hannibala rzymskie legiony rozpoczęły podboje zaalpejskich krain – Galii, Germanii i Ilirii.
Same Alpy zostały podbite i podzielone na rzymskie prowincje. Jedna z wielu założonych w alpejskich dolinach rzymskich warowni dała początek Wiedniowi.
Ocieplenie oznaczało dla północnej Afryki zwiększenie wilgotności. Obszary dzisiejszej Tunezji (Africa Proconsularis) stały się głównym ośrodkiem rolnym Imperium Rzymskiego i ulubionym miejscem wypoczynku bogatych Rzymian. Według niektórych szacunków w prowincji tej zbierano milion ton zboża rocznie. Rzymianie posuwali się również dalej na północ. Temperatura panująca wówczas w północno-zachodniej części Europy nie odbiegała znacznie od przyzwyczajeń mieszkańców Italii. Rzymianie osiedlali się na podbitych terenach, przynosząc swoje zwyczaje rolne, np. uprawę winorośli. W pewnym momencie winorośl uprawiano w Brytanii i Germanii, choć większość wina tam spożywanego pochodziło z bardziej centralnych i południowych części imperium.
Poprawa warunków na dalszej północy dała ożywczy impuls mieszkającym tam plemionom germańskim, zwłaszcza Gotom. Rozwój rolnictwa pozwolił na zwiększenie zaludnienia i spowodował migrację w poszukiwaniu nowych miejsc do zasiedlenia. Część Gotów opuściła Skandynawię i osiedliła się w Europie Środkowej, także na ziemiach polskich. Podobnie postępowały inne plemiona germańskie, np. Wandalowie i Burgundowie, którzy na początku naszej ery zamieszkiwali ziemie polskie, a później przenieśli się na tereny rzymskie. Słowianie zaś w tym czasie również rozszerzali swój zasięg, z okolic Karpat przemieszczając się na północ. Zatem środek Europy okazał się atrakcyjnym miejscem zarówno dla przybyszów z północnego zachodu, jak i południowego wschodu.
Kontakty Rzymu i Grecji z północą nie ograniczały się do wojen. W tym czasie rozkwitł handel bursztynem, którego duże ilości trafiały znad Bałtyku na południe.
|
|