|
|
|
|
|
Turzyca
| Turzyca |
Państwo Turzyccy wzięli swe nazwisko od turzycy. Rodzaj turzyca Carex obejmuje ponad 1000 gatunków bylin (rzadziej roślin jednorocznych) szeroko rozpowszechnionych w strefie umiarkowanej i podbiegunowej półkuli północnej. Obficie porośnięte turzycami młaki i mszary nazywano dawniej „kwaśnymi łąkami”. Dostarczały one małowartościowego siana, bardzo niechętnie spasanego przez bydło, owce i konie, wykorzystywanego zatem raczej jako podściółka czy surowiec do wyrobu plecionek. Turzyce były za to podobno przysmakiem turów (przodków bydła domowego), na co ma wskazywać ich polska nazwa. Dział botaniki poświęcony turzycom nosi nazwę karikologii. Turzyce często mylone są z trawami, od których różnią się między innymi trójgraniastymi łodygami. Takie upodobnienie bliżej niespokrewnionych ze sobą organizmów, zamieszkujących to samo środowisko i wystawionych na podobne niebezpieczeństwa, nosi nazwę konwergencji ewolucyjnej. Nie tylko turzyce łudząco przypominają trawy. Również wiele innych roślin (głównie jednoliściennych) ma taki „trawiasty” pokrój: długie, wąskie liście, smukła i cienka łodyga, nierzadko również kwiatostany lub kłosy zarodnionośne na szczycie pędu. Znajdują one podobne zastosowanie jak trawy (pasza, plecionki, krycie strzech, wyrób mioteł). Są to na przykład:
- - sity i kosmatki (Luzula, nie mylić z kosatką Tofieldią, takoż trawo- i turzycopodobną!),
- - tatarak,
- - pałka wodna,
- - łączeń baldaszkowaty,
- - drążnica, czyli bagnica torfowa Scheuchzeria palustris,
- - nurzaniec Vallisneria,
- - niedotraw Ericaulon,
- - tuczydło Xyris,
- - trzykrotki,
- - drobnych rozmiarów kosaćce,
- - liczne goździkowate (gdy nie kwitną),
- - posejdonia,
- - zostera morska
oraz inne z rodzin Cymodoceaceae, Hydrocharitaceae, Posidoniaceae, Zosteraceae, jak również rozpowszechnione na półkuli południowej rześciowate, porybliny, a nawet niektóre skrzypy i paprocie.
Rodzina ciborowatych Cyperaceae, do których należą turzyce, obejmuje także szereg innych rodzajów, jak cibora Cyperus, wełnianka Eriophorum, ponikło Eleocharis, kłoć Cladium, oczeret Schoenoplectus, przygiełka Rhynchospora i inne. Wszystkie one określane są w potocznej angielszczyźnie jako „sedges” - „turzyce”. Z cibory papirusowej produkowano najważniejszy materiał piśmienniczy Antyku – papirus. Inne ciborowate dostarczają jadalnych bulw (egipska czufa vel „migdał ziemny” Cyperus esculentus, chiński „kasztan wodny” Eleocharis dulcis). Pochodząca z Ameryki Północnej turzyca muskegońska C. muskumgonensis stanowi zaś cenioną roślinę okrywową i rabatową – doskonale radzi sobie zarówno w alpinariach, jak i w oczkach wodnych.
|
|